شما نیز مانند بسیاری دیگر، ممکن است دیر ازدواج کرده باشید یا ازدواج دومتان باشد و یا تاکنون خواسته اید که از نظر تحصیلی و شغلی به موقعیت تثبیت شده ای برسید. بعضی زوج ها بعلت نازایی و تا زمانی که تحت بررسی کامل و یا حتی جراحی قرار نگرفته اند، قادر به باردارشدن نبوده اند. به هر دلیل که باشد شما تنها نیستید و پژوهشگران اعتقاد دارند که در قرن بیست و یکم تقریبا یک نوزاد از هر 10 نوزاد از مادری متولد خواهد شد که 35 سال یا بیشتر سن دارد.
آیا می توانم بعد از 35 سالگی باردار شوم؟
امروزه بسیاری از متخصصین مراقبت های بارداری، خطرات دوران بارداری را با وضعیت سلامت مادر قضاوت می کنند. سابقه پزشکی قبلی، شاخص ترین نشانه سلامتی یک زن در دوران بارداری است. برای مثال احتمال آنکه یک زن 39 ساله سالم دچار مشکلات ناشی از بارداری شود، کمتر از زنی بیست ساله است که از یک بیماری مزمن مانند دیابت رنج می برد. سلامتی و تناسب یک زن بیشتر از سن او بر بارداری تاثیر گذار است.
اغلب زنانی که در سی یا چهل سالگی باردار می شوند از سلامت خوبی برخوردارند. زنی که وضعیت جسمانی مناسبی دارد و به طور منظم ورزش می کند، می تواند به آسانی زنی که بسیار جوانتر است، بارداری را پشت سر بگذارد. البته زنانی که بیش از 40 سال سن دارند و اولین بارداری خود را تجربه می کنند نسبت به زنانی با همین سن که قبلا زایمان کرده اند بیشتر دچار مشکل می شوند. ولی اکثر زنان سالم، زایمان بدون خطری خواهند داشت.
آیا سن مادر در باروری تاثیر دارد؟
بزرگترین مانع بارداری که ممکن است برای خانمهای بالای 35 سال پیش بیاید، احتمال حامله نشدن آنهاست. بیشترین شانس باروری در سنین 20 تا 24 سال است؛ در سنین 35 تا 39 سالگی این احتمال به حدود یک چهارم تقلیل می یابد؛ و در 40 تا 45 سال باروری فرد 95 درصد کمتر از دهه سوم زندگی اش خواهد بود. بنابراین اگر بیش از 35 سال سن دارید و 6 ماه است که اقدام به بارداری کرده اید، در صورت حامله نشدن فرصت را از دست ندهید و حتما به متخصصین زنان و زایمان یا مراکز ناباروری مراجعه نمائید.
آیا سن پدر نیز موثر است؟
اگر در سنین میانسالی باشید، احتمالا همسرتان نیز در همین گروه سنی قرار دارد. البته تعیین این مساله که سن پدر چقدر بر بارداری تاثیر گذار است، آسان نیست. بعضی تحقیقات نشان داده اند که مردان 55 ساله و مسن تر به احتمال بیشتری صاحب فرزندانی مبتلا به سندرم داون می شوند ولی این احتمال آنقدر زیاد نیست که جای نگرانی داشته باشد. برخی کارشناسان پیشنهاد می کنند که بهتر است مردان پیش از 40 سالگی پدر شوند؛ البته این یک دیدگاه محافظه کارانه است و همه با آن موافق نیستند. پیش از اظهار نظر قطعی در مورد سن پدر و تاثیر آن بر بارداری، داده ها و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
احتمال بروز چه مشکلاتی در دوران حاملگی بیشتر است؟
برخی مشکلات وابسته به سن هستند و خطر بروز آنها با افزایش سن بیشتر می شود مانند فشار خون بالا، دیابت و جفت سرراهی (زمانی که جفت در قسمت پایین رحم جایگزین شده و قسمتی یا تمام دهانه رحم را پوشانده است). ممکن است از نظر علایم و نشانه های دیابت بارداری یا فشار خون بالا، تحت مراقبت بیشتری قرار داشته باشید. بروز هر یک از آنها در طی بارداری دردسر ساز است ولی با مراقبت های مناسب پزشکی، معمولا می توان با هر دو به خوبی کنار آمد. ممکن است ندانید دچار این مشکلات هستید مگر آنکه به طور منظم به ملاقات پزشک خود بروید. هر یک از این اختلالات می توانند باعث ایجاد مشکل جدی در دوران بارداری شوند و باید بخوبی تحت کنترل درآیند.
به این دلیل که اختلالات کروموزومی یکی از شایعترین علل سقط است، احتمال وقوع سقط با افزایش سن بیشتر می شود. احتمال دوقلوزایی نیز در زنان میانسال بیشتر است. بعلاوه بسیاری از مطالعات نشان داده است که نیاز به زایمان با روش جراحی سزارین در خانمهای باردار بالای 35 سال بیشتر است شاید به این دلیل که دردهای زایمانی و زایمان ممکن است بیشتر طول بکشد و یا چون زنان میانسال اغلب کودکان بزرگ جثه ای دارند. پس از زایمان نیز ممکن است رحم به سرعت رحم یک زن جوان منقبض نشده و خونریزی پس از زایمان بیشتر و طولانی تر باشد.
چه خطراتی فرزندمان را تهدید می کند و چه باید بکنم؟
مشکل دیگری که با افزایش سن رخ می دهد افزایش احتمال اختلالات کروموزومی و ژنتیک است. برای مثال خطر سندرم داون از یک نوزاد در 385 نوزاد متولد از مادر 30 ساله به یک نوزاد از 109 مادر 40 ساله می رسد. مشاوره ژنتیک اقدامی عاقلانه است اما اگر بالای 40 سال دارید انجام مشاوره ژنتیک قویا توصیه می شود. در مشاوره ژنتیک پدر و مادر و متخصصینی حضور می یابند که زمینه تخصص آنها بررسی مشکلات همراه با بروز و یا خطر بروز نوعی اختلال ژنتیکی است. در مشاوره ژنتیک اطلاعات موجود درباره ژنتیک انسان در مورد یک زوج بخصوص بکار گرفته می شوند. این اطلاعات تفسیر می شوند تا زوج بتوانند آن را درک کنند و بر اساس آن در مورد بچه دار شدن، تصمیم گیری کنند. شاید هم لازم باشد برخی تستهای بخصوص مانند آمنیوسنتز یا نمونه برداری از پرزهای جفتی را در دوران بارداری و بمنظور ارزیابی سلامت جنین انجام دهید.
چگونه می توانم در این سن بارداری راحتتری را بگذرانم؟
با توجه به بالا بودن سن تان ممکن است وزن بیشتری اضافه کنید، خطوط کشش پوستی در مکانهایی ظاهر شوند که قبلا وجود نداشته اند، سینه هایتان آویزان تر شوند و احساس کنید که قدرت عضلانی خود را از دست داده اید. در تمام این موارد دقت به روش زندگی، تغذیه و ورزش مناسب می تواند بسیار کمک کننده باشد.
به دلیل صرف انرژی و زمان بیشتر خستگی و ضعف یکی از بزرگ ترین مشکلات شما خواهد بود. این وضعیت یکی از شایعترین مشکلات زنان باردار است. استراحت برای سلامتی خودتان و جنین ضروری است. از هر فرصتی برای استراحت یا خواب مختصر استفاده کنید. مسئولیت های جدید یا کارهای بیشتری بر عهده نگیرید. در شغل خود، داوطلب انجام پروژه های بزرگ نشوید. به دلیل شرایط جدیدتان می توانید به درخواستهای دیگران “نه” بگوئید.
فعالیت بدنی با شدت متوسط به افزایش سطح انرژی شما کمک می کند و ممکن است برخی ناراحتی ها را از بین ببرد یا تخفیف دهد. با این حال پیش از آغاز هر برنامه ورزشی، در مورد آن با پزشک خود صحبت کنید.
تنش های روحی نیز می توانند مشکل آفرین باشند. برای کاهش تنش های روحی می توانید ورزش کنید، غذاهای سالم بخورید و به اندازه کافی استراحت کنید. برای خودتان وقت صرف کنید و در مجموع تمرکز بیشتری بر ملزومات یک بارداری سالم و بی خطر و آنچه که هر خانم باردار باید در نظر بگیرید، داشته باشید: یعنی مراقبتهای دوران باردرای را بسیار جدی بگیرید، تغذیه مناسب، فعالیت جسمانی مطلوب، آمادگی روحی و اقتصادی لازم برای مراقبت و سرپرستی کودک تا 18 سال آینده!
آیا برای بچه دار شدن آماده هستید؟
این سوال برای برخی از افراد، ساده ترین سوالی است که می تواند مطرح شود: آنها همواره آمادگی آن را داشته اند که صاحب فرزند شوند، زندگی شان بر همان منوالی می گذرد که دوست دارند، و واقعا می توانند یک کودک را به زندگی خود راه بدهند. اما برخی دیگر ممکن است چندین سال برای آماده شدن جهت ورود یک کودک به زندگی شان تلاش کنند، یا احساس کنند که پیش از بچه دار شدن بهتر است کمی تمرین کنند. کسانی هم هستند که هیچ وقت به فکر بچه دار شدن نمی افتند. وضعیت شما هرچه که باشد، حتی اگر می دانید که می خواهید بچه دار شوید، باز هم می توانید تصمیم آگاهانه تری بگیرید.
اگر در تصمیم گیری پیرامون بچه دار شدن یا نشدن با مشکل مواجه هستید، یا اینکه می خواهید بدانید آیا برای این تغییر مهم و دائمی در زندگی خود آمادگی کافی دارید یا خیر، امیدواریم این بخش بتواند به شما کمک کند تا بتوانید تصمیم بهتری بگیرید. در یک مورد می توانید مطمئن باشید: هیچ کس مجبور نیست بچه دار شود! انسانها به تعداد کافی روی زمین زندگی می کنند و با کمبود آدم مواجه نیستیم که شما بخواهید آن را جبران کنید! پس بچه دار شدن به شما مربوط می شود؛ و همچنین به امیدها یا رویاهایی که برای زندگی تان دارید.
چرا موضوع تا این حد “دشوار” است؟
تصمیم برای بچه دار شدن، تصمیم مهمی است که نباید آن را دست کم بگیرید. داشتن یک نوزاد کوچولو می تواند جالب و مفرح باشد؛ حتی می تواند برخی نیازهای درونی شما را ارضا کند، به نحوی که قبل از بچه دار شدن شاید تصور آن را هم نمی کرده اید. اما از سوی دیگر، پذیرش مسوولیت یک نوزاد می تواند بسیار دشوار هم باشد؛ آنقدر دشوار که فکرش را هم نمی توانید بکنید. این اتفاق از آن رو دشوار است که وقت و انرژی زیادی از شما گرفته و زمان کمی را برای استراحت و تجدید قوا باقی می گذارد؛ از آن رو دشوار است که پدران و مادران معمولا زمان، پول، حمایت عاطفی، آموزش یا آمادگی لازم برای کارهایی را که باید انجام دهند، ندارند؛ از آن رو دشوار است که موجب می شود احساسات درونی تان و مخفی ترین رازهایتان بر روی چهره بیاید، چرا که کودک شما حتما سعی خواهد کرد همه آنها را بر ملا کند؛ و از آن رو دشوار است که اشتباه . ا . ت احتمالی شما (مطمئن باشید که شما هم اشتباه . ا . تی خواهید داشت)، بر عزیزترین فرد زندگی تان اثر می گذارد: بر کودکتان.
بچه دار شدن، تغییرات مهمی در زندگی ایجاد می کند؛ و از آنجا که عمده مسوولیت بزرگ کردن کودک در اکثر نقاط دنیا بر عهده مادران است، پس بچه دار شدن بیش از آنکه بر زندگی مردان اثر بگذارد، زندگی مادران را تحت تاثیر قرار می دهد. توجه داشته باشید که جامعه رفتار مناسبی با زنان ندارد؛ پس مشکلات ناشی از برخورد نامناسب جامعه با والدین نیز بر این مشکلات زنان افزوده می شود. در دیدگاه اقتصادی، با بزرگ کردن و تربیت فرزندان، یعنی وظیفه بسیار مهم تربیت نسل آینده، مانند یک سرگرمی برخورد می شود. زنان در حالت عادی نیز درآمد، حمایت و ارزش واقعی خود را در مقابل کمکهایی که به جامعه می کنند دریافت نمی دارند و مادر شدن، مشکلات آنان را دوچندان می کند. در یک نگاه کلی می توان گفت که امروزه مردان نقش بیشتری در مقایسه با گذشته، در تربیت فرزندان بر عهده می گیرند، اما کارهای روزمره خانه، پخت غذا، حمایت عاطفی، نگهداری از کودکان، خرید و دیگر جزئیات زندگی، همگی بر دوش زنان قرار گرفته است بدون اینکه راهی برای جبران این تلاشها اندیشیده شود.
البته این حرفها بدان معنا نیست که مردان در تصمیم گیری برای بچه دار شدن با هیچ مشکلی مواجه نیستند. در جامعه مدرن، هم مرد و هم زن، هر دو در تنظیم رابطه بین شغل خود در جامعه و وظیفه خود به عنوان والدین با مشکلات جدی مواجه هستند؛ و معمولا مردان مجبور می شوند از وظیفه پدری خود صرف نظر کرده و شغل خود را انتخاب کنند، و مادران نیز مجبور می شوند از شغل خود چشم پوشی کنند تا به وظیفه مادری خود برسند. احساس وظیفه در قبال خانواده و کودک جدید، موجب می شود تا مردان بیش از پیش به الگوی “کار و فقط کار” که امروزه توسط اکثر مراجع و بنگاههای اقتصادی ترویج می شود، وفادار بمانند. ساعتهای طولانی کار باعث تشدید احساس “انزوای عاطفی” می شود که امروزه اکثر مردان با آن دست به گریبان هستند؛ و بسیاری از مردان بواسطه اینکه نمی توانند همان پدری باشند که دوست داشته اند، احساس ناامیدی و افسردگی می کنند.
آزمون واقعیت
علی رغم همه تصورات رمانتیکی که افراد از بچه دار شدن دارند، به ندرت می توان کسی را پیدا کرد که پیش از بچه دار شدن، تصویر دقیقی از اتفاقی که در انتظار اوست، داشته باشد. اگر تا به حال برایتان پیش نیامده است که یک ساک دو سه کیلویی را یک هفته به صورت مداوم همراه خودتان و به هر جا که می روید ببرید، شاید حمل یکی از آنها بتواند به شما کمک کند تا وضعیت خود را پس از به دنیا آمدن کودکتان تصور کنید. یا اینکه می توانید یک شب از نوزاد یکی از دوستان یا اقوامتان نگهداری کنید تا بفهمید که زندگی واقعی با یک نوزاد چه مزه ای دارد! یا می توانید فرض کنید که تصمیم قطعی خود برای بچه دار شدن را گرفته اید، سپس به مدت یک هفته به همه جزئیات زندگی خود و مواردی که پس از به دنیا آمدن کودک تغییر خواهند کرد، همچنین به احساسی که از به دنیا آمدن کودک خود خواهید داشت، فکر کنید؛ پس از آن، یک هفته را نیز با این فرض بگذرانید که تصمیم گرفته اید بچه دار نشوید.
برخی افراد، آمادگی بچه دار شدن را ندارند. شاید شما هیچ گاه مایل به بچه دار شدن نبوده اید؛ شاید آرزوها و اهدافی در زندگی خود دارید که بچه دار شدن، دستیابی به این اهداف را غیرممکن می سازد. ما انسانها موجوداتی جالب با قدرتهایی فوق العاده هستیم! اما بسیاری از ما آدمها، هرگز تواناییهای خلاقانه یا روحی خود را بررسی نمی کنیم، زیرا نیازهای خانوادگی جلوی ما را می گیرد. افرادی که واقعا به این نتیجه رسیده اند که نمی خواهند مادر یا پدر باشند، شاید احساس می کنند که خانواده ممکن است جلوی پیشرفتشان را بگیرد؛ و البته برای خیلی ها، خصوصا خانمها، واقعا اینگونه است. مسلما نمونه های زیادی از افرادی وجود دارند که بچه دار شده اند و بعد افسوس خورده اند!
اما از سوی دیگر، برخی افراد نیز واقعا پدر یا مادر شدن را دوست دارند، آنقدر که گاهی خودشان هم تعجب می کنند.
در جامعه امروزی ما، بسیاری از افراد، خصوصا خانمها، به این باور می رسند که باید روزی بچه دار شوند. امروزه تصاویر و انتظارات متعددی از سوی والدین، همسالان، مذهب، تبلیغات و رسانه ها، در قالب عروسکهای دوران کودکی تا مهمانیهای حاملگی که به افتخار خانم حامله بر پا می شود، زنان و دختران را احاطه کرده است. اما تصمیم شما برای بچه دار شدن یا نشدن، به والدین شما، دوستانتان، مذهب، یا حتی انتظاراتی که با آنها بزرگ شده اید، ربطی ندارد. این زندگی، مال شماست و این تصمیم، حق شماست.
آیا آمادگی لازم را برای داشتن فرزند، دارید؟
روشهای مختلفی وجود دارد که یک فرد بتواند به این سوال جواب دهد. ممکن است هرگز پاسخ صریحی برای آن پیدا نکنید اما می توانید با فکر کردن به این موضوع بر شک و دودلی خود فائق آئید. تصمیم گیری در این مورد به فاکتورهای متعددی مربوط می شود که ممکن است برخی از آنها هرگز برای شما روشن نشود یا نتوانید به درستی نظر صریح و دقیق خود را در بعضی از این موارد بازگو کنید. اما اگر به خودتان کمک کنید تا بر این مساله تمرکز بیشتری داشته باشید می توانید علت تردیدهای خود را درک کرده و به تصمیم گیری نهایی که به نفع شما و خانواده تان خواهد بود نزدیک شوید. ممکن است این تردید ها ناشی از برخی مسائل عاطفی باشند که خود فرد نیز کاملا از آنها اطلاع ندارد، مثلا ناشی از یک مشکل حل نشده در دوران کودکی.
می توانید این تحقیق را با این سوال آغاز کنید: «چه چیزهایی در زندگی برای خودتان می خواهید؟» پاسخ این سوال را فارغ از وضعیت فعلی خودتان و بدون توجه به کارهایی که برای تحقق رویاهایتان یا رسیدن به وضعیت مطلوبتان باید انجام دهید بدهید. اگر فکر می کنید که احتمالا یک فرزند می خواهید، لازم نیست در مورد نحوه بچه دار شدن فکر کنید. در این مرحله، فقط به آرزوها و رویاهای شخصی تان فکر کنید. گاهی پیش می آید که می بینید بچه دار شدن ممکن است با تمام آمال و آرزوهای زندگی شما در تضاد باشد و یا اینکه شاید آرزوی بزرگ شما تنها پدر یا مادر خوب بودن باشد که هیچکس نمی تواند در این مورد به شما تضمینی دهد.
پرسش ها دیگری نیز می تواند در این مسیر به شما کمک کند. سوالات زیر بدین منظور طراحی شده اند که بتوانید در مورد آنها با همسر یا دوست خود صحبت کنید، به آنها فکر کنید، در مورد آنها بنویسید ی با مشاور خود صحبت کنید، یا هر کار دیگری که موجب شود نگاه دقیقی به آنها بیندازید را انجام دهید. بهتر است این سوالات را به همسرتان نیز نشان بدهید تا متوجه شوید که پاسخهای او برای این سوالات چیست و آیا پاسخهای او برایش راضی کننده هستند یا خیر؟ این سوالات به گونه ای طراحی شده اند که هم مردان و هم زنان بتوانند به آنها پاسخ دهند.
آیا شما زمانی را به گذراندن با کودکان اختصاص می دهید؟ آیا از این کار لذت می برید؟
از چه چیزهایی در دوران کودکی خود لذت می برده اید؟ چه چیزهایی از آن دوران را دوست نداشته اید؟
کدام کارها یا رفتارهای والدین تان (در ارتباط با شما) را درست می دانستید؟ کدام کارهایشان به نظر شما خوب نبود؟
یک پدر یا مادر چگونه باید باشد و چه کارهایی باید انجام بدهد؟ تا کنون چه درسها یا پیغامهایی در این باره از محیط اطرافتان دریافت کرده اید؟
هنگام پاسخ دادن به این سوالات، چه احساسی دارید؟
میزان آمادگی خود را برای بچه دار شدن، ارزیابی کنید
این سوالات می توانند درک شما را در مورد آنچه برای بچه دار شدن بدان نیاز دارید، همچنین در مورد مهارتهای لازم برای موفق شدن در این امر، افزایش دهد. سعی کنید پاسخ خود را برای هر کدام از این سوالات بنویسید. توجه داشته باشید که دقت در مورد هر کدام از این سوالات، می تواند به شما کمک کند تا
اطلاعات شگفت آوری در مورد خودتان به دست آورید.
یک بررسی واقع بینانه از خودتان و جایگاهتان در زندگی را داشته باشید.
پیش فرضهای احتمالا غلط یا به درد نخور خود را دور بیندازید.
اگر می خواهید بچه دار شوید، تغییراتی را که می تواند شما را برای این امر آماده کند، شناسایی کنید.
شاید و حتما برای برخی از این سوالات جواب دقیقی در یک خط وجود ندارد. اما از اینکه زمانی را با همسرتان یا به تنهایی برای فکر کردن به این موارد اختصاص دهید، طفره نروید. بعد می توانید با هم در هر مورد صحبت کنید و از نقطه نظرات یکدیگر آگاه شوید. شاید در برخی از موارد حتی نقطه نظر خودتان هم برایتان غریب به نظر آید.
در مورد انتظارات شما
آیا شما زمانی را به گذراندن با کودکان اختصاص می دهید؟ آیا از این کار لذت می برید؟
اینکه پاسخ شما به این سوالات مثبت یا منفی باشد، به هیچ وجه نمی تواند مشخص کند که ارتباط شما با کودک خودتان چگونه خواهد بود؛ اما اگر کمی درباره این سوالات فکر کنید، می توانید به برخی از فرضیات یا رفتارهای خود در قبال زندگی با بچه ها، پی ببرید.
شما با کودکان در کدامین گروه سنی، احساس راحتی بیشتری می کنید؟ به سمت کدام گروه سنی از کودکان جذب می شوید؟
اگر با یک گروه سنی خاص از کودکان راحت نیستید، این امر ممکن است بیانگر مشکلاتی در کودکی خود شما باشد که باید حل شوند. همچنین، توجه به این سوالات می تواند یک تست واقع بینانه بسیار خوب باشد: اگر بچه دار شوید، برای همیشه یک پدر یا مادر شده اید و نمی توانید از بچه ها فقط در آن سنینی که “ناز و بامزه” هستند، نگهداری کنید!
نظر شما در مورد مسوولیتها و تعهدات والدین چیست؟
این سوال به شما کمک می کند تا لازمه های پدر یا مادر بودن را شناخته و مشخص کنید که آیا می توانید با این موارد کنار بیایید یا خیر؟
چگونه با استرس کنار می آیید؟ آیا چیزی هست که دوست داشته باشید کودک شما شاهد آن باشد؟ چگونه این روش کنار آمدن با استرس را فرا گرفته اید؟
یک تحقیق نشان می دهد که میزان استرس شما می تواند بر کودکان و همچنین توانایی شما در ایفای نقش خود به عنوان پدر یا مادر، اثر بگذارد. اگر احساس می کنید که نمی توانید استرس خود را به خوبی مدیریت کنید، اکنون زمان مناسب برای یاد گرفتن تکنیک ها و مکانیسمهای مناسب جهت کنار آمدن با استرس، فرا رسیده است.
آرزوهای شما در مورد پدر یا مادر شدن چیست؟ اگر به آرزوهای خود نرسید، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
دقت کنید که اگر بچه دار شوید، غیر از در آغوش گرفتن کودک یا خندیدن با او، وظایف بسیار زیاد و شاید خسته کننده دیگری نیز هست که بر عهده شما قرار می گیرد. زمانهای سخت و ناامید کننده هم وجود دارند و البته کودکان شما نیز ممکن است دقیقا همان چیزی که شما انتظار دارید، از آب در نیایند.
از چه چیزهایی می ترسید؟ از چه مواردی نگران هستید؟ اگر یکی از این موارد واقعا در زندگی شما رخ بدهد، چه اتفاقی برای شما و کودکتان خواهد افتاد؟
شما نمی توانید نگرانیهای خود را پیشاپیش حل کنید. برخی از جنبه های بچه دار شدن، نگران کننده هستند. در واقع، کاری که شما می خواهید انجام دهید، مسوولیت زیادی را بر عهده شما قرار خواهد داد. اما توجه به این موارد در این زمان، می تواند به شما کمک کند تا آنها را مطرح کرده و مورد بررسی قرار دهید.
تا چه حد می خواهید مشابه با پدر و مادر خودتان رفتار کنید؟ اگر می خواهید متفاوت باشید، چقدر و چرا؟
والدین ما، بهترین الگوهایی هستند که برای تربیت و بزرگ کردن کودک، پیش روی خود داریم. برخی از تجربه ها یا درسهای آنها مثبت بوده و برخی دیگر منفی بوده اند. دورانی را که با والدین خود زندگی می کرده اید بررسی کنید و ببینید که از موفقیتها یا شکستهای آنها چه درسهایی می توانید بگیرید.
به عنوان یک کودک، نظرتان در مورد پدر و مادر خوب چه بود؟ چه کسانی را “والدین خوب” می دانستید؟
این نیز یک سوال دیگر است که می تواند به شما کمک کند تا انتظارات خود را از والدین، مورد بررسی قرار دهید و پیش فرضهایی را که ممکن است مناسب یا مفید نباشند، دور بریزید.
تاریخچه خانوادگی شما
این سوالات به شما کمک خواهند کرد تا احساسات سرکوب شده ای را که بر فرآیند تصمیم گیری شما تاثیر می گذارند، شناسایی کنید. در اغلب موارد، مشکلات حل نشده یا احتمالا شناخته نشده ای که ناشی از شکستهای اوائل زندگی هستند، سدی در برای تصمیم های بزرگ خواهند بود. یکی از این تصمیم های بزرگ می تواند تصمیم برای بچه دار شدن باشد.
از چه چیزی از دوران کودکی لذت می برده اید؟ از چه چیز یا چیزهایی لذت نمی برده اید؟
اگر در تصمیم گیری برای بچه دار شدن با مشکل مواجه هستید، این مورد ممکن است به یکی از مشکلات حل نشده دوران کودکی خودتان بازگردد.
از کدام رفتارها یا عملکردهای والدین خود، بسیار راضی و خوشنود بوده اید؟ کدام کارهای آنها به نظر شما چندان خوب نبوده است؟
درباره مواردی از دوران کودکی خود که می خواهید همانها را تقلید کنید یا مواردی که مایل به تغییر دادن آنها هستید، فکر کنید.
آیا یکی از والدین (یا یکی دیگر از اعضای خانواده) در دوران کودکی شما به بیماری سخت یا کشنده ای مبتلا بوده است؟ آیا این مشکل، شما را شدیدا تحت تاثیر قرار داده است؟
مشکلات حل نشده دوران کودکی، سدی در برای تصمیم های بزرگ می باشند. یکی از این تصمیم های بزرگ می تواند تصمیم برای بچه دار شدن باشد.
ارزشهای شما
این سوالات به شما کمک خواهند کرد تا گرایشها و ارزشهایی را که به پدر یا مادر بودن مربوط می دانید، مشخص کنید. همچنین این سوالات به شما کمک خواهند کرد تا تفاوتهای (احتمالی) بین خود و همسرتان را شناسایی کنید.
دوست دارید از کدام مواردی که از والدینتان یاد گرفته اید، صرف نظر کنید؟ کدام موارد را دوست دارید حفظ کنید؟
درباره مواردی که فکر می کنید برای ایفای نقش به عنوان پدر یا مادر اهمیت دارند، تمرکز کرده و پیرامون آنها صحبت کنید.
ترجیحات شما برای کودکانتان، چه مواردی هستند؟ به عنوان مثال، آیا دوست دارید که آنها تحصیلات دانشگاهی داشته باشند؟ دوست دارید چه ارزشهایی را به آنها القا کنید؟
همه ما، به همراه مجموعه ای از ارزشها (ارزشهایی که عموما ناگفته هستند) به استقبال بچه دار شدن می رویم. این سوال به شما کمک می کند تا آرزوها و رویاهایی را که برای کودک خود دارید، مشخص و روشن سازید.
در مورد تربیت کودکان، چه فکر می کنید؟
شما می توانید پاسخ خود را برای این سوال بنویسید، از همسرتان نیز بخواهید تا این کار را انجام دهد و سپس پاسخهای خود را با یکدیگر مقایسه کنید. این مورد، یکی از مواردی است که پدر و مادرها معمولا بر سر آن با یکدیگر اختلاف نظر دارند. البته باید بدانید که حتی اگر اکنون هم در باره این موارد با یکدیگر صحبت کنید، مانع از بروز اختلاف در آینده نخواهد شد؛ اما این کار (صحبت درباره نحوه تربیت کودک) فرصتی را برای تعیین برخی حدود و همچنین تعیین نسبی آنچه می خواهید انجام دهید، فراهم می کند.
زندگی شما و تغییراتی که ممکن است در آن رخ دهد
پاسخ دادن به این سوالات، موجب می شود که درک مناسبی از واقعیتهای عملی وضعیت زندگی خود به دست آورید. شما باید این واقعیتها یا شاید در برخی موارد، محدودیتها را پیش از اقدام برای بچه دار شدن، در نظر بگیرید.
با افرادی که تصمیم گرفته اند بچه دار نشوند، همین طور با افرادی که تصمیم گرفته اند بچه دار شوند، صحبت کنید. حرفهایی که آنها می زنند، چه تاثیری بر شما می گذارد؟ درباره صبحتهای آنها، چه احساسی دارید؟
البته ما توصیه نمی کنیم که بر مبنای حرفهای دیگران تصمیم بگیرید، اما گوش دادن به صحبتهای دوستان و آشنایان در مورد انتخاب شان، می تواند مسائل جدیدی را برای شما مطرح کند که شاید تاکنون متوجه آنها نبودید یا اصلا به آن فکر نمی کردید. شاید ذهنیت ناگفته ای در شما وجود داشته که با شنیدن آن از زبان دیگری بهتر بتوانید آنرا پردازش کنید.
تا چه حد از کمک و پشتیبانی دیگران برخوردار هستید؟
بدیهی است که برای بزرگ کردن و تربیت کودک خود به کمک تعداد زیادی از افراد نیاز ندارید، اما اگر چند نفر را در اطراف خود داشته باشید که در مواقع ضروری بتوانید به آنها تکیه کنید، برای شما بسیار مفید خواهد بود. بزرگ کردن کودکان به تنهایی و بدون کمک دیگران، بسیار دشوار خواهد بود. آیا همسر، اعضای خانواده یا دوستانی در نزدیکی خود دارید که بتوانید روی کمک آنها حساب کنید؟ کمکهای آنها، پیش نیازی برای بچه دار شدن محسوب نمی شود، اما می تواند یک مکمل بسیار مناسب و مهم باشد.
از اوقات فراغت خود، چه استفاده ای می کنید؟ اگر اصلا اوقات فراغت نداشته باشید، چه کار خواهید کرد؟
این مورد، یکی از واقعیتهایی است که پس از بچه دار شدن در عمل با آن مواجه خواهید شد. شما پس از بچه دار شدن نمی توانید هر کاری را که دوست دارید، در هر وقتی که دوست دارید (مانند دوران پیش از حاملگی) انجام دهید؛ بلکه باید اثرات آن را بر کودکان خود نیز در نظر بگیرید. آنها باید اولویت اول شما باشند و اینگونه هم خواهند بود. آیا برای این مورد آمادگی دارید؟
فکر می کنید زندگی شما با چه تغییراتی مواجه خواهد شد؟
روشن است: تغییراتی در زندگی شما رخ خواهد داد که بازگشت پذیر نخواهد بود. اکثر والدین می گویند که این تغییرات مثبت بوده اند، اما میزان تاثیر بچه دار شدن بر وقت، انرژی، آرزوها و تمایلات شما، بسیار شدید خواهد بود. زمانی را به فکر کردن در مورد زندگی جدیدی که می خواهید تجربه کنید، اختصاص دهید
آیا می توانم بعد از 35 سالگی باردار شوم؟
امروزه بسیاری از متخصصین مراقبت های بارداری، خطرات دوران بارداری را با وضعیت سلامت مادر قضاوت می کنند. سابقه پزشکی قبلی، شاخص ترین نشانه سلامتی یک زن در دوران بارداری است. برای مثال احتمال آنکه یک زن 39 ساله سالم دچار مشکلات ناشی از بارداری شود، کمتر از زنی بیست ساله است که از یک بیماری مزمن مانند دیابت رنج می برد. سلامتی و تناسب یک زن بیشتر از سن او بر بارداری تاثیر گذار است.
اغلب زنانی که در سی یا چهل سالگی باردار می شوند از سلامت خوبی برخوردارند. زنی که وضعیت جسمانی مناسبی دارد و به طور منظم ورزش می کند، می تواند به آسانی زنی که بسیار جوانتر است، بارداری را پشت سر بگذارد. البته زنانی که بیش از 40 سال سن دارند و اولین بارداری خود را تجربه می کنند نسبت به زنانی با همین سن که قبلا زایمان کرده اند بیشتر دچار مشکل می شوند. ولی اکثر زنان سالم، زایمان بدون خطری خواهند داشت.
آیا سن مادر در باروری تاثیر دارد؟
بزرگترین مانع بارداری که ممکن است برای خانمهای بالای 35 سال پیش بیاید، احتمال حامله نشدن آنهاست. بیشترین شانس باروری در سنین 20 تا 24 سال است؛ در سنین 35 تا 39 سالگی این احتمال به حدود یک چهارم تقلیل می یابد؛ و در 40 تا 45 سال باروری فرد 95 درصد کمتر از دهه سوم زندگی اش خواهد بود. بنابراین اگر بیش از 35 سال سن دارید و 6 ماه است که اقدام به بارداری کرده اید، در صورت حامله نشدن فرصت را از دست ندهید و حتما به متخصصین زنان و زایمان یا مراکز ناباروری مراجعه نمائید.
آیا سن پدر نیز موثر است؟
اگر در سنین میانسالی باشید، احتمالا همسرتان نیز در همین گروه سنی قرار دارد. البته تعیین این مساله که سن پدر چقدر بر بارداری تاثیر گذار است، آسان نیست. بعضی تحقیقات نشان داده اند که مردان 55 ساله و مسن تر به احتمال بیشتری صاحب فرزندانی مبتلا به سندرم داون می شوند ولی این احتمال آنقدر زیاد نیست که جای نگرانی داشته باشد. برخی کارشناسان پیشنهاد می کنند که بهتر است مردان پیش از 40 سالگی پدر شوند؛ البته این یک دیدگاه محافظه کارانه است و همه با آن موافق نیستند. پیش از اظهار نظر قطعی در مورد سن پدر و تاثیر آن بر بارداری، داده ها و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
احتمال بروز چه مشکلاتی در دوران حاملگی بیشتر است؟
برخی مشکلات وابسته به سن هستند و خطر بروز آنها با افزایش سن بیشتر می شود مانند فشار خون بالا، دیابت و جفت سرراهی (زمانی که جفت در قسمت پایین رحم جایگزین شده و قسمتی یا تمام دهانه رحم را پوشانده است). ممکن است از نظر علایم و نشانه های دیابت بارداری یا فشار خون بالا، تحت مراقبت بیشتری قرار داشته باشید. بروز هر یک از آنها در طی بارداری دردسر ساز است ولی با مراقبت های مناسب پزشکی، معمولا می توان با هر دو به خوبی کنار آمد. ممکن است ندانید دچار این مشکلات هستید مگر آنکه به طور منظم به ملاقات پزشک خود بروید. هر یک از این اختلالات می توانند باعث ایجاد مشکل جدی در دوران بارداری شوند و باید بخوبی تحت کنترل درآیند.
به این دلیل که اختلالات کروموزومی یکی از شایعترین علل سقط است، احتمال وقوع سقط با افزایش سن بیشتر می شود. احتمال دوقلوزایی نیز در زنان میانسال بیشتر است. بعلاوه بسیاری از مطالعات نشان داده است که نیاز به زایمان با روش جراحی سزارین در خانمهای باردار بالای 35 سال بیشتر است شاید به این دلیل که دردهای زایمانی و زایمان ممکن است بیشتر طول بکشد و یا چون زنان میانسال اغلب کودکان بزرگ جثه ای دارند. پس از زایمان نیز ممکن است رحم به سرعت رحم یک زن جوان منقبض نشده و خونریزی پس از زایمان بیشتر و طولانی تر باشد.
چه خطراتی فرزندمان را تهدید می کند و چه باید بکنم؟
مشکل دیگری که با افزایش سن رخ می دهد افزایش احتمال اختلالات کروموزومی و ژنتیک است. برای مثال خطر سندرم داون از یک نوزاد در 385 نوزاد متولد از مادر 30 ساله به یک نوزاد از 109 مادر 40 ساله می رسد. مشاوره ژنتیک اقدامی عاقلانه است اما اگر بالای 40 سال دارید انجام مشاوره ژنتیک قویا توصیه می شود. در مشاوره ژنتیک پدر و مادر و متخصصینی حضور می یابند که زمینه تخصص آنها بررسی مشکلات همراه با بروز و یا خطر بروز نوعی اختلال ژنتیکی است. در مشاوره ژنتیک اطلاعات موجود درباره ژنتیک انسان در مورد یک زوج بخصوص بکار گرفته می شوند. این اطلاعات تفسیر می شوند تا زوج بتوانند آن را درک کنند و بر اساس آن در مورد بچه دار شدن، تصمیم گیری کنند. شاید هم لازم باشد برخی تستهای بخصوص مانند آمنیوسنتز یا نمونه برداری از پرزهای جفتی را در دوران بارداری و بمنظور ارزیابی سلامت جنین انجام دهید.
چگونه می توانم در این سن بارداری راحتتری را بگذرانم؟
با توجه به بالا بودن سن تان ممکن است وزن بیشتری اضافه کنید، خطوط کشش پوستی در مکانهایی ظاهر شوند که قبلا وجود نداشته اند، سینه هایتان آویزان تر شوند و احساس کنید که قدرت عضلانی خود را از دست داده اید. در تمام این موارد دقت به روش زندگی، تغذیه و ورزش مناسب می تواند بسیار کمک کننده باشد.
به دلیل صرف انرژی و زمان بیشتر خستگی و ضعف یکی از بزرگ ترین مشکلات شما خواهد بود. این وضعیت یکی از شایعترین مشکلات زنان باردار است. استراحت برای سلامتی خودتان و جنین ضروری است. از هر فرصتی برای استراحت یا خواب مختصر استفاده کنید. مسئولیت های جدید یا کارهای بیشتری بر عهده نگیرید. در شغل خود، داوطلب انجام پروژه های بزرگ نشوید. به دلیل شرایط جدیدتان می توانید به درخواستهای دیگران “نه” بگوئید.
فعالیت بدنی با شدت متوسط به افزایش سطح انرژی شما کمک می کند و ممکن است برخی ناراحتی ها را از بین ببرد یا تخفیف دهد. با این حال پیش از آغاز هر برنامه ورزشی، در مورد آن با پزشک خود صحبت کنید.
تنش های روحی نیز می توانند مشکل آفرین باشند. برای کاهش تنش های روحی می توانید ورزش کنید، غذاهای سالم بخورید و به اندازه کافی استراحت کنید. برای خودتان وقت صرف کنید و در مجموع تمرکز بیشتری بر ملزومات یک بارداری سالم و بی خطر و آنچه که هر خانم باردار باید در نظر بگیرید، داشته باشید: یعنی مراقبتهای دوران باردرای را بسیار جدی بگیرید، تغذیه مناسب، فعالیت جسمانی مطلوب، آمادگی روحی و اقتصادی لازم برای مراقبت و سرپرستی کودک تا 18 سال آینده!
آیا برای بچه دار شدن آماده هستید؟
این سوال برای برخی از افراد، ساده ترین سوالی است که می تواند مطرح شود: آنها همواره آمادگی آن را داشته اند که صاحب فرزند شوند، زندگی شان بر همان منوالی می گذرد که دوست دارند، و واقعا می توانند یک کودک را به زندگی خود راه بدهند. اما برخی دیگر ممکن است چندین سال برای آماده شدن جهت ورود یک کودک به زندگی شان تلاش کنند، یا احساس کنند که پیش از بچه دار شدن بهتر است کمی تمرین کنند. کسانی هم هستند که هیچ وقت به فکر بچه دار شدن نمی افتند. وضعیت شما هرچه که باشد، حتی اگر می دانید که می خواهید بچه دار شوید، باز هم می توانید تصمیم آگاهانه تری بگیرید.
اگر در تصمیم گیری پیرامون بچه دار شدن یا نشدن با مشکل مواجه هستید، یا اینکه می خواهید بدانید آیا برای این تغییر مهم و دائمی در زندگی خود آمادگی کافی دارید یا خیر، امیدواریم این بخش بتواند به شما کمک کند تا بتوانید تصمیم بهتری بگیرید. در یک مورد می توانید مطمئن باشید: هیچ کس مجبور نیست بچه دار شود! انسانها به تعداد کافی روی زمین زندگی می کنند و با کمبود آدم مواجه نیستیم که شما بخواهید آن را جبران کنید! پس بچه دار شدن به شما مربوط می شود؛ و همچنین به امیدها یا رویاهایی که برای زندگی تان دارید.
چرا موضوع تا این حد “دشوار” است؟
تصمیم برای بچه دار شدن، تصمیم مهمی است که نباید آن را دست کم بگیرید. داشتن یک نوزاد کوچولو می تواند جالب و مفرح باشد؛ حتی می تواند برخی نیازهای درونی شما را ارضا کند، به نحوی که قبل از بچه دار شدن شاید تصور آن را هم نمی کرده اید. اما از سوی دیگر، پذیرش مسوولیت یک نوزاد می تواند بسیار دشوار هم باشد؛ آنقدر دشوار که فکرش را هم نمی توانید بکنید. این اتفاق از آن رو دشوار است که وقت و انرژی زیادی از شما گرفته و زمان کمی را برای استراحت و تجدید قوا باقی می گذارد؛ از آن رو دشوار است که پدران و مادران معمولا زمان، پول، حمایت عاطفی، آموزش یا آمادگی لازم برای کارهایی را که باید انجام دهند، ندارند؛ از آن رو دشوار است که موجب می شود احساسات درونی تان و مخفی ترین رازهایتان بر روی چهره بیاید، چرا که کودک شما حتما سعی خواهد کرد همه آنها را بر ملا کند؛ و از آن رو دشوار است که اشتباه . ا . ت احتمالی شما (مطمئن باشید که شما هم اشتباه . ا . تی خواهید داشت)، بر عزیزترین فرد زندگی تان اثر می گذارد: بر کودکتان.
بچه دار شدن، تغییرات مهمی در زندگی ایجاد می کند؛ و از آنجا که عمده مسوولیت بزرگ کردن کودک در اکثر نقاط دنیا بر عهده مادران است، پس بچه دار شدن بیش از آنکه بر زندگی مردان اثر بگذارد، زندگی مادران را تحت تاثیر قرار می دهد. توجه داشته باشید که جامعه رفتار مناسبی با زنان ندارد؛ پس مشکلات ناشی از برخورد نامناسب جامعه با والدین نیز بر این مشکلات زنان افزوده می شود. در دیدگاه اقتصادی، با بزرگ کردن و تربیت فرزندان، یعنی وظیفه بسیار مهم تربیت نسل آینده، مانند یک سرگرمی برخورد می شود. زنان در حالت عادی نیز درآمد، حمایت و ارزش واقعی خود را در مقابل کمکهایی که به جامعه می کنند دریافت نمی دارند و مادر شدن، مشکلات آنان را دوچندان می کند. در یک نگاه کلی می توان گفت که امروزه مردان نقش بیشتری در مقایسه با گذشته، در تربیت فرزندان بر عهده می گیرند، اما کارهای روزمره خانه، پخت غذا، حمایت عاطفی، نگهداری از کودکان، خرید و دیگر جزئیات زندگی، همگی بر دوش زنان قرار گرفته است بدون اینکه راهی برای جبران این تلاشها اندیشیده شود.
البته این حرفها بدان معنا نیست که مردان در تصمیم گیری برای بچه دار شدن با هیچ مشکلی مواجه نیستند. در جامعه مدرن، هم مرد و هم زن، هر دو در تنظیم رابطه بین شغل خود در جامعه و وظیفه خود به عنوان والدین با مشکلات جدی مواجه هستند؛ و معمولا مردان مجبور می شوند از وظیفه پدری خود صرف نظر کرده و شغل خود را انتخاب کنند، و مادران نیز مجبور می شوند از شغل خود چشم پوشی کنند تا به وظیفه مادری خود برسند. احساس وظیفه در قبال خانواده و کودک جدید، موجب می شود تا مردان بیش از پیش به الگوی “کار و فقط کار” که امروزه توسط اکثر مراجع و بنگاههای اقتصادی ترویج می شود، وفادار بمانند. ساعتهای طولانی کار باعث تشدید احساس “انزوای عاطفی” می شود که امروزه اکثر مردان با آن دست به گریبان هستند؛ و بسیاری از مردان بواسطه اینکه نمی توانند همان پدری باشند که دوست داشته اند، احساس ناامیدی و افسردگی می کنند.
آزمون واقعیت
علی رغم همه تصورات رمانتیکی که افراد از بچه دار شدن دارند، به ندرت می توان کسی را پیدا کرد که پیش از بچه دار شدن، تصویر دقیقی از اتفاقی که در انتظار اوست، داشته باشد. اگر تا به حال برایتان پیش نیامده است که یک ساک دو سه کیلویی را یک هفته به صورت مداوم همراه خودتان و به هر جا که می روید ببرید، شاید حمل یکی از آنها بتواند به شما کمک کند تا وضعیت خود را پس از به دنیا آمدن کودکتان تصور کنید. یا اینکه می توانید یک شب از نوزاد یکی از دوستان یا اقوامتان نگهداری کنید تا بفهمید که زندگی واقعی با یک نوزاد چه مزه ای دارد! یا می توانید فرض کنید که تصمیم قطعی خود برای بچه دار شدن را گرفته اید، سپس به مدت یک هفته به همه جزئیات زندگی خود و مواردی که پس از به دنیا آمدن کودک تغییر خواهند کرد، همچنین به احساسی که از به دنیا آمدن کودک خود خواهید داشت، فکر کنید؛ پس از آن، یک هفته را نیز با این فرض بگذرانید که تصمیم گرفته اید بچه دار نشوید.
برخی افراد، آمادگی بچه دار شدن را ندارند. شاید شما هیچ گاه مایل به بچه دار شدن نبوده اید؛ شاید آرزوها و اهدافی در زندگی خود دارید که بچه دار شدن، دستیابی به این اهداف را غیرممکن می سازد. ما انسانها موجوداتی جالب با قدرتهایی فوق العاده هستیم! اما بسیاری از ما آدمها، هرگز تواناییهای خلاقانه یا روحی خود را بررسی نمی کنیم، زیرا نیازهای خانوادگی جلوی ما را می گیرد. افرادی که واقعا به این نتیجه رسیده اند که نمی خواهند مادر یا پدر باشند، شاید احساس می کنند که خانواده ممکن است جلوی پیشرفتشان را بگیرد؛ و البته برای خیلی ها، خصوصا خانمها، واقعا اینگونه است. مسلما نمونه های زیادی از افرادی وجود دارند که بچه دار شده اند و بعد افسوس خورده اند!
اما از سوی دیگر، برخی افراد نیز واقعا پدر یا مادر شدن را دوست دارند، آنقدر که گاهی خودشان هم تعجب می کنند.
در جامعه امروزی ما، بسیاری از افراد، خصوصا خانمها، به این باور می رسند که باید روزی بچه دار شوند. امروزه تصاویر و انتظارات متعددی از سوی والدین، همسالان، مذهب، تبلیغات و رسانه ها، در قالب عروسکهای دوران کودکی تا مهمانیهای حاملگی که به افتخار خانم حامله بر پا می شود، زنان و دختران را احاطه کرده است. اما تصمیم شما برای بچه دار شدن یا نشدن، به والدین شما، دوستانتان، مذهب، یا حتی انتظاراتی که با آنها بزرگ شده اید، ربطی ندارد. این زندگی، مال شماست و این تصمیم، حق شماست.
آیا آمادگی لازم را برای داشتن فرزند، دارید؟
روشهای مختلفی وجود دارد که یک فرد بتواند به این سوال جواب دهد. ممکن است هرگز پاسخ صریحی برای آن پیدا نکنید اما می توانید با فکر کردن به این موضوع بر شک و دودلی خود فائق آئید. تصمیم گیری در این مورد به فاکتورهای متعددی مربوط می شود که ممکن است برخی از آنها هرگز برای شما روشن نشود یا نتوانید به درستی نظر صریح و دقیق خود را در بعضی از این موارد بازگو کنید. اما اگر به خودتان کمک کنید تا بر این مساله تمرکز بیشتری داشته باشید می توانید علت تردیدهای خود را درک کرده و به تصمیم گیری نهایی که به نفع شما و خانواده تان خواهد بود نزدیک شوید. ممکن است این تردید ها ناشی از برخی مسائل عاطفی باشند که خود فرد نیز کاملا از آنها اطلاع ندارد، مثلا ناشی از یک مشکل حل نشده در دوران کودکی.
می توانید این تحقیق را با این سوال آغاز کنید: «چه چیزهایی در زندگی برای خودتان می خواهید؟» پاسخ این سوال را فارغ از وضعیت فعلی خودتان و بدون توجه به کارهایی که برای تحقق رویاهایتان یا رسیدن به وضعیت مطلوبتان باید انجام دهید بدهید. اگر فکر می کنید که احتمالا یک فرزند می خواهید، لازم نیست در مورد نحوه بچه دار شدن فکر کنید. در این مرحله، فقط به آرزوها و رویاهای شخصی تان فکر کنید. گاهی پیش می آید که می بینید بچه دار شدن ممکن است با تمام آمال و آرزوهای زندگی شما در تضاد باشد و یا اینکه شاید آرزوی بزرگ شما تنها پدر یا مادر خوب بودن باشد که هیچکس نمی تواند در این مورد به شما تضمینی دهد.
پرسش ها دیگری نیز می تواند در این مسیر به شما کمک کند. سوالات زیر بدین منظور طراحی شده اند که بتوانید در مورد آنها با همسر یا دوست خود صحبت کنید، به آنها فکر کنید، در مورد آنها بنویسید ی با مشاور خود صحبت کنید، یا هر کار دیگری که موجب شود نگاه دقیقی به آنها بیندازید را انجام دهید. بهتر است این سوالات را به همسرتان نیز نشان بدهید تا متوجه شوید که پاسخهای او برای این سوالات چیست و آیا پاسخهای او برایش راضی کننده هستند یا خیر؟ این سوالات به گونه ای طراحی شده اند که هم مردان و هم زنان بتوانند به آنها پاسخ دهند.
آیا شما زمانی را به گذراندن با کودکان اختصاص می دهید؟ آیا از این کار لذت می برید؟
از چه چیزهایی در دوران کودکی خود لذت می برده اید؟ چه چیزهایی از آن دوران را دوست نداشته اید؟
کدام کارها یا رفتارهای والدین تان (در ارتباط با شما) را درست می دانستید؟ کدام کارهایشان به نظر شما خوب نبود؟
یک پدر یا مادر چگونه باید باشد و چه کارهایی باید انجام بدهد؟ تا کنون چه درسها یا پیغامهایی در این باره از محیط اطرافتان دریافت کرده اید؟
هنگام پاسخ دادن به این سوالات، چه احساسی دارید؟
میزان آمادگی خود را برای بچه دار شدن، ارزیابی کنید
این سوالات می توانند درک شما را در مورد آنچه برای بچه دار شدن بدان نیاز دارید، همچنین در مورد مهارتهای لازم برای موفق شدن در این امر، افزایش دهد. سعی کنید پاسخ خود را برای هر کدام از این سوالات بنویسید. توجه داشته باشید که دقت در مورد هر کدام از این سوالات، می تواند به شما کمک کند تا
اطلاعات شگفت آوری در مورد خودتان به دست آورید.
یک بررسی واقع بینانه از خودتان و جایگاهتان در زندگی را داشته باشید.
پیش فرضهای احتمالا غلط یا به درد نخور خود را دور بیندازید.
اگر می خواهید بچه دار شوید، تغییراتی را که می تواند شما را برای این امر آماده کند، شناسایی کنید.
شاید و حتما برای برخی از این سوالات جواب دقیقی در یک خط وجود ندارد. اما از اینکه زمانی را با همسرتان یا به تنهایی برای فکر کردن به این موارد اختصاص دهید، طفره نروید. بعد می توانید با هم در هر مورد صحبت کنید و از نقطه نظرات یکدیگر آگاه شوید. شاید در برخی از موارد حتی نقطه نظر خودتان هم برایتان غریب به نظر آید.
در مورد انتظارات شما
آیا شما زمانی را به گذراندن با کودکان اختصاص می دهید؟ آیا از این کار لذت می برید؟
اینکه پاسخ شما به این سوالات مثبت یا منفی باشد، به هیچ وجه نمی تواند مشخص کند که ارتباط شما با کودک خودتان چگونه خواهد بود؛ اما اگر کمی درباره این سوالات فکر کنید، می توانید به برخی از فرضیات یا رفتارهای خود در قبال زندگی با بچه ها، پی ببرید.
شما با کودکان در کدامین گروه سنی، احساس راحتی بیشتری می کنید؟ به سمت کدام گروه سنی از کودکان جذب می شوید؟
اگر با یک گروه سنی خاص از کودکان راحت نیستید، این امر ممکن است بیانگر مشکلاتی در کودکی خود شما باشد که باید حل شوند. همچنین، توجه به این سوالات می تواند یک تست واقع بینانه بسیار خوب باشد: اگر بچه دار شوید، برای همیشه یک پدر یا مادر شده اید و نمی توانید از بچه ها فقط در آن سنینی که “ناز و بامزه” هستند، نگهداری کنید!
نظر شما در مورد مسوولیتها و تعهدات والدین چیست؟
این سوال به شما کمک می کند تا لازمه های پدر یا مادر بودن را شناخته و مشخص کنید که آیا می توانید با این موارد کنار بیایید یا خیر؟
چگونه با استرس کنار می آیید؟ آیا چیزی هست که دوست داشته باشید کودک شما شاهد آن باشد؟ چگونه این روش کنار آمدن با استرس را فرا گرفته اید؟
یک تحقیق نشان می دهد که میزان استرس شما می تواند بر کودکان و همچنین توانایی شما در ایفای نقش خود به عنوان پدر یا مادر، اثر بگذارد. اگر احساس می کنید که نمی توانید استرس خود را به خوبی مدیریت کنید، اکنون زمان مناسب برای یاد گرفتن تکنیک ها و مکانیسمهای مناسب جهت کنار آمدن با استرس، فرا رسیده است.
آرزوهای شما در مورد پدر یا مادر شدن چیست؟ اگر به آرزوهای خود نرسید، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
دقت کنید که اگر بچه دار شوید، غیر از در آغوش گرفتن کودک یا خندیدن با او، وظایف بسیار زیاد و شاید خسته کننده دیگری نیز هست که بر عهده شما قرار می گیرد. زمانهای سخت و ناامید کننده هم وجود دارند و البته کودکان شما نیز ممکن است دقیقا همان چیزی که شما انتظار دارید، از آب در نیایند.
از چه چیزهایی می ترسید؟ از چه مواردی نگران هستید؟ اگر یکی از این موارد واقعا در زندگی شما رخ بدهد، چه اتفاقی برای شما و کودکتان خواهد افتاد؟
شما نمی توانید نگرانیهای خود را پیشاپیش حل کنید. برخی از جنبه های بچه دار شدن، نگران کننده هستند. در واقع، کاری که شما می خواهید انجام دهید، مسوولیت زیادی را بر عهده شما قرار خواهد داد. اما توجه به این موارد در این زمان، می تواند به شما کمک کند تا آنها را مطرح کرده و مورد بررسی قرار دهید.
تا چه حد می خواهید مشابه با پدر و مادر خودتان رفتار کنید؟ اگر می خواهید متفاوت باشید، چقدر و چرا؟
والدین ما، بهترین الگوهایی هستند که برای تربیت و بزرگ کردن کودک، پیش روی خود داریم. برخی از تجربه ها یا درسهای آنها مثبت بوده و برخی دیگر منفی بوده اند. دورانی را که با والدین خود زندگی می کرده اید بررسی کنید و ببینید که از موفقیتها یا شکستهای آنها چه درسهایی می توانید بگیرید.
به عنوان یک کودک، نظرتان در مورد پدر و مادر خوب چه بود؟ چه کسانی را “والدین خوب” می دانستید؟
این نیز یک سوال دیگر است که می تواند به شما کمک کند تا انتظارات خود را از والدین، مورد بررسی قرار دهید و پیش فرضهایی را که ممکن است مناسب یا مفید نباشند، دور بریزید.
تاریخچه خانوادگی شما
این سوالات به شما کمک خواهند کرد تا احساسات سرکوب شده ای را که بر فرآیند تصمیم گیری شما تاثیر می گذارند، شناسایی کنید. در اغلب موارد، مشکلات حل نشده یا احتمالا شناخته نشده ای که ناشی از شکستهای اوائل زندگی هستند، سدی در برای تصمیم های بزرگ خواهند بود. یکی از این تصمیم های بزرگ می تواند تصمیم برای بچه دار شدن باشد.
از چه چیزی از دوران کودکی لذت می برده اید؟ از چه چیز یا چیزهایی لذت نمی برده اید؟
اگر در تصمیم گیری برای بچه دار شدن با مشکل مواجه هستید، این مورد ممکن است به یکی از مشکلات حل نشده دوران کودکی خودتان بازگردد.
از کدام رفتارها یا عملکردهای والدین خود، بسیار راضی و خوشنود بوده اید؟ کدام کارهای آنها به نظر شما چندان خوب نبوده است؟
درباره مواردی از دوران کودکی خود که می خواهید همانها را تقلید کنید یا مواردی که مایل به تغییر دادن آنها هستید، فکر کنید.
آیا یکی از والدین (یا یکی دیگر از اعضای خانواده) در دوران کودکی شما به بیماری سخت یا کشنده ای مبتلا بوده است؟ آیا این مشکل، شما را شدیدا تحت تاثیر قرار داده است؟
مشکلات حل نشده دوران کودکی، سدی در برای تصمیم های بزرگ می باشند. یکی از این تصمیم های بزرگ می تواند تصمیم برای بچه دار شدن باشد.
ارزشهای شما
این سوالات به شما کمک خواهند کرد تا گرایشها و ارزشهایی را که به پدر یا مادر بودن مربوط می دانید، مشخص کنید. همچنین این سوالات به شما کمک خواهند کرد تا تفاوتهای (احتمالی) بین خود و همسرتان را شناسایی کنید.
دوست دارید از کدام مواردی که از والدینتان یاد گرفته اید، صرف نظر کنید؟ کدام موارد را دوست دارید حفظ کنید؟
درباره مواردی که فکر می کنید برای ایفای نقش به عنوان پدر یا مادر اهمیت دارند، تمرکز کرده و پیرامون آنها صحبت کنید.
ترجیحات شما برای کودکانتان، چه مواردی هستند؟ به عنوان مثال، آیا دوست دارید که آنها تحصیلات دانشگاهی داشته باشند؟ دوست دارید چه ارزشهایی را به آنها القا کنید؟
همه ما، به همراه مجموعه ای از ارزشها (ارزشهایی که عموما ناگفته هستند) به استقبال بچه دار شدن می رویم. این سوال به شما کمک می کند تا آرزوها و رویاهایی را که برای کودک خود دارید، مشخص و روشن سازید.
در مورد تربیت کودکان، چه فکر می کنید؟
شما می توانید پاسخ خود را برای این سوال بنویسید، از همسرتان نیز بخواهید تا این کار را انجام دهد و سپس پاسخهای خود را با یکدیگر مقایسه کنید. این مورد، یکی از مواردی است که پدر و مادرها معمولا بر سر آن با یکدیگر اختلاف نظر دارند. البته باید بدانید که حتی اگر اکنون هم در باره این موارد با یکدیگر صحبت کنید، مانع از بروز اختلاف در آینده نخواهد شد؛ اما این کار (صحبت درباره نحوه تربیت کودک) فرصتی را برای تعیین برخی حدود و همچنین تعیین نسبی آنچه می خواهید انجام دهید، فراهم می کند.
زندگی شما و تغییراتی که ممکن است در آن رخ دهد
پاسخ دادن به این سوالات، موجب می شود که درک مناسبی از واقعیتهای عملی وضعیت زندگی خود به دست آورید. شما باید این واقعیتها یا شاید در برخی موارد، محدودیتها را پیش از اقدام برای بچه دار شدن، در نظر بگیرید.
با افرادی که تصمیم گرفته اند بچه دار نشوند، همین طور با افرادی که تصمیم گرفته اند بچه دار شوند، صحبت کنید. حرفهایی که آنها می زنند، چه تاثیری بر شما می گذارد؟ درباره صبحتهای آنها، چه احساسی دارید؟
البته ما توصیه نمی کنیم که بر مبنای حرفهای دیگران تصمیم بگیرید، اما گوش دادن به صحبتهای دوستان و آشنایان در مورد انتخاب شان، می تواند مسائل جدیدی را برای شما مطرح کند که شاید تاکنون متوجه آنها نبودید یا اصلا به آن فکر نمی کردید. شاید ذهنیت ناگفته ای در شما وجود داشته که با شنیدن آن از زبان دیگری بهتر بتوانید آنرا پردازش کنید.
تا چه حد از کمک و پشتیبانی دیگران برخوردار هستید؟
بدیهی است که برای بزرگ کردن و تربیت کودک خود به کمک تعداد زیادی از افراد نیاز ندارید، اما اگر چند نفر را در اطراف خود داشته باشید که در مواقع ضروری بتوانید به آنها تکیه کنید، برای شما بسیار مفید خواهد بود. بزرگ کردن کودکان به تنهایی و بدون کمک دیگران، بسیار دشوار خواهد بود. آیا همسر، اعضای خانواده یا دوستانی در نزدیکی خود دارید که بتوانید روی کمک آنها حساب کنید؟ کمکهای آنها، پیش نیازی برای بچه دار شدن محسوب نمی شود، اما می تواند یک مکمل بسیار مناسب و مهم باشد.
از اوقات فراغت خود، چه استفاده ای می کنید؟ اگر اصلا اوقات فراغت نداشته باشید، چه کار خواهید کرد؟
این مورد، یکی از واقعیتهایی است که پس از بچه دار شدن در عمل با آن مواجه خواهید شد. شما پس از بچه دار شدن نمی توانید هر کاری را که دوست دارید، در هر وقتی که دوست دارید (مانند دوران پیش از حاملگی) انجام دهید؛ بلکه باید اثرات آن را بر کودکان خود نیز در نظر بگیرید. آنها باید اولویت اول شما باشند و اینگونه هم خواهند بود. آیا برای این مورد آمادگی دارید؟
فکر می کنید زندگی شما با چه تغییراتی مواجه خواهد شد؟
روشن است: تغییراتی در زندگی شما رخ خواهد داد که بازگشت پذیر نخواهد بود. اکثر والدین می گویند که این تغییرات مثبت بوده اند، اما میزان تاثیر بچه دار شدن بر وقت، انرژی، آرزوها و تمایلات شما، بسیار شدید خواهد بود. زمانی را به فکر کردن در مورد زندگی جدیدی که می خواهید تجربه کنید، اختصاص دهید
0 comments:
Post a Comment